Mẹ giận cha bỏ cơm trưa gói đồ ra đi không biết chừng nào trở lại. Bản năng được làm thỏa mãn nhất vì mạnh bạo nhất dễ bị khêu gợi nhất là bản năng tính dục. Có nhiều nhà giáo dục cũng cho là lối chơi nầy không hề chi rồi cũng cười xòa theo.
Vậy khôn ngoan nhất là cẩn thận với ái tình, bảo vệ mối tình đầu, thánh hóa nó. Không có ý sống đời như một Rosseau với Confession, một Gide với Cahier d'André Walter, bạn trai thường chỉ coi văn thơ là phương thế để thổ lộ tâm sự. Thấy không con yêu dấu của mẹ, có một mệnh lệnh cao cả từ thiên đình ủy thác cho nhân loại.
Trong mục nầy tôi muốn cùng bạn tìm coi cuộc đời bạn đi về đâu: Tôi muốn hỏi lý tưởng của con người bạn. Bản năng ái tình sai lạc cầm cương hoạt động tính như vậy thì còn gì là cuộc đời. Trong gia đình khi phải tiếp khách vì xã giao hay vì công chuyện làm ăn mà thấy chồng nhiều lần trước làm cho khách không hài lòng đủ vì sự quá đơn giản, thì chính vợ có bổn phận giúp chồng để bặt thiệp mà mưu thành công chung.
Cứ chung mà nói, bạn trai có trí rộng xét, ý chí cường dũng, có tình cảm dồi dào nhưng ít bộc bạch. Nhà giáo dục, nếu ý thức nhiệm vụ của mình, nên chụp lấy lòng say sưa tốt đẹp nầy về tương lai của bạn trai để gieo cho họ tinh thần trách nhiệm. Họ chỉ để lại cho người bạn tâm giao cũ một chỗ vì nhân nghĩa trong tim họ.
Bây giờ họ không lo học, chọc gái, phá gái thì lớn lên đi lính họ không đánh giặc mà hiếp dâm. Người ta vẫn chú ý một phần nào về cách trang sức của bạn trai để đánh giá họ, nhưng người ta chú trọng hơn về con người nội tâm và xử thế của họ. Nguy khốn nữa là lấy cuộc đời tạm làm cứu cánh vĩnh cửu.
Họ không tin ai nên không buồn đem tâm sự phanh phui mà chỉ thích trở về với nội tâm, thầm nghĩ những điều mình mong ước cách đơn độc. Tinh thần phải được trui cho già mới chịu đựng nỗi các thử thách cay nghiệt của trường đời. Le Presbytre để gởi bạn trước khi tôi bàn với bạn cái hậu quả của buồn sầu buổi thanh xuân là sự xuống tinh thần: Ta được đời sống không phải để rơi lụy mà để sống cường tráng.
Có nhiều người viện lý là ưa mỹ thuật, thưởng thức cái đẹp thiên nhiên mà tạo hóa ban cho con người. Tỏ tình yêu bằng cách ve vãn thô lỗ là lăng mạ tình yêu, coi một thứ tình cao quý như đồ chơi giải trí qua đường. Nhưng phiền một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết.
Vì có căn tạng tính dục như vậy nên bạn trai lúc gặp bạn gái nhan sắc hay khi bàn chuyện với người yêu hay có cái ngó dài đắm đuối, hay tỏ ra những thái độ âu yếm. Ngay cách người bạn trai gây lộn, cũng thấy sự tốt nội tâm của họ. Hãy tìm một tâm hồn thánh đức, thông minh, bặt thiệp hơn là một nhan sắc có thể giết hại linh hồn ta và làm cho đời ta hư đốn.
(Aùi tình của phái mạnh tự bản chất là ái tình căn cứ trên bản năng truyền sinh. Tôi lúc làm hiệu trưởng trung học, trong khi học sinh nam nữ thảo luận chung, hay nghe những câu đại khái của nam sinh: ối! Mấy chị mà làm gì! Để tụi tôi. Có khi chỉ còn lại cho người nam và người nữ những tội lỗi và kỷ niệm mà càng cao tuổi mỗi người khi nhớ lại càng âu sầu, hối tiếc.
Rất tiếc, nền giáo dục ngày xưa thích bắt tuổi trẻ học thuộc lòng nhân chi sơtính bổn thiện bỏ quên tập óc phán đoán mà nền giáo dục ngày nay cũng không hơn gì lắm. Nếu ấu thời của bạn trai là một sáng xuân hoa cười thì thanh thời của họ có những phút mà tâm hồn họ là nghĩa địa chiều thu. Họ nghe trong người họ có sức sống đang lên.