Khi thuyền tình bạn cắm một bến nào đó, bạn phải lựa chỗ xứng đáng để quăng neo. Khi danh dự đang lên như diều, lòng xuân đầy bích mộng, Nã Phá Luân yêu một thiếu nữ tuyệt sắc, giàu sang tên Désirée. Họ không biết chắc ra sao mà biết chắc là thiếu.
Lòng bạn tâm giao là cung điện trong sạch ngạt mùi thơm thánh đức để họ phú thác tâm hồn. Những tham vọng ở ngày mai thì bạn trai nào cũng có nhưng vì chưa đủ kinh nghiệm, chưa được chuẩn bị chu đáo về trí thức, nghề nghiệp còn thiếu các phương tiện mà trong đó tiền bạc đóng vai chánh nên bạn trai thấy cuộc tiến thân không vững chắc. để gởi giá mồ hôi về nuôi con.
Họ có thứ lương tâm mù mịt, câu nệ, ngoan cố, khó chịu vô song. Nhưng họ vẫn thích xi nê. Sao tự nhiên họ thấy thích những ai họ hạp.
Ngay khi bạn không hể yêu ai kia, bạn sẽ có không biết bao nhiêu người yêu bạn và nếu bạn lỡ vô tình có thái độ thân mật với một người nào, thì có hằng mấy ngọn lửa ghen tương bán rao bạn cho bỏ ghét bằng những chỉ trích mỉa mai thật là chanh ớt. Nhiều bạn trai cótính mủ mỉ, cau có, để hiện lên gương mặt nhăn đ ùm, xanh lét, cái tính mà các nhà tâm lý học gọi làtính bịnh. Bạn thấy họ sẽ hết yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó.
Thí dụ tôi dẫn ra đây nói lêntính vô tư cao cả của bạn trai. Quái tật này nầy chẳng những làm tổn hại cơ thể mà còn làm tiêu ma nghị lực và làm cho đời sống luân lý phải suy tàn. Họ hé thấy một hai bề trái của cuộc đời muôn mặt, họ muốn tự tân, muốn thế giới đổi tốt đẹp.
Nó mổ xẻ việc ác mà cũng cắt xén được chuyện thiện: hãy lợi dụng nó chớ đừng để nó chỉ huy mình. Họ đón đường kiếm chuyện nói bá láp. Họ chấp tay sau đích đứng xa xa coi con trẻ rượt bướm.
Nhưng các bạn trai đều có phút giống Tilstoi ở chỗ lòng dậy lên mùa mộng biếc. Bạn trai không nhận thấy đó là đặc ân mà bị quên lãng sao. Có lẽ bạn nói tại bạn trai vai u thịt bắp.
Họ đã bị nhiễm độc bởi khí hậu ô uế thứ của tiểu thuyết Francoise Sagan. Không phải họ mang chứng bịnh bi quan cuộc đời của kẻ yếu thế hay tật chỉ trích của người ác tâm đâu. Thị quan đã gỡ trong ký ức họ từ trước những đường cong của lông mày, chiều dài của mũi sọc dừa, làn môi mỏng, sóng mắt long lanh như nước mùa thu, thì gặp bạn gái nào hơi hợp nhãn họ tưởng bạn gái ấy có đủ các điển trên.
Điều bạn nên để ý trước là họ ít khi quan sát ai lắm. Quả thật tình yêu theo kinh thánh nói mạnh như sự chết, nó chi phối hết mọi hạng người, kể cả kẻ khùng khịu. Tôi chỉ nói mặc cảm thôi chớ chưa nói những trường hợp bạn trai nói thẳng rằng người nữ nầy yếu, người nữ kia làm cái trò gì ra trò trống gì.
Được chỉ giáo, trông nom thì đáng khen lắm. Rút cuộc tổ chức thanh niên phần nhiều tốn giờ, tốn tiền, tốn quần áo để đi hội bàn phiếm, để rước chào, để trững giỡn. Tôi biết nhiều ông giáo sư bất công, mất uy tín cũng tại sử dụng bậy óc trực giác.