Với sự tàn tạ, còn cách nào khác đây ngoài viết. Tự nhiên trong não mình văng vẳng điệu nhạc: Người nghệ sỹ lang thang hoài trên phố-Bỗng thấy mình chẳng nhớ nổi một con đường Tôi vẫn ngồi không động tĩnh như gỗ đá.
Ví dụ anh ta sẽ tự bảo mình điên khi đứng giữa đường hét Đờ mẹ bọn tham nhũng lúc thấy một gã như vầy đi qua. Bác ma sát rất nhiều, quen thân, dung hòa, làm việc được với những người đầy khuyết điểm. lương tâm, vô thức, bản năng, lí trí, dục vọng, dồn nén, hưng phấn…
Và chấp nhận đời không phải trò chơi. Như một thứ bạn bè cho xôm tụ. Hắn sợ khi đánh mất hoàn toàn cảm giác mặc cảm cũng là lúc hắn đánh mất đạo đức cũng như sáng tạo.
Người lớn có quyền nói mình vất vả, rất vất vả hy sinh trong cái khoảng từ làm con đến làm cha mẹ cho đến khi con cái mình làm cha mẹ và sau nữa. Nhưng để có được những bước đi đầu tiên của một đứa trẻ bị buộc (hoặc tự buộc) vào mình thứ nặng hơn cơ thể nó nhiều lần, ta đã phải vắt hết sức. Hiện sinh tách xã hội thành những cá nhân đơn lẻ, rời rạc và luôn phải chống chọi toàn bộ phần còn lại.
Chẳng hạn bạn chưa bao giờ nghĩ đến chuyện cầm tay một cô gái. Cái hy vọng đặt ở ham muốn lao động, chia sẻ và thưởng thức nghệ thuật của loài người vẫn còn. Dù bây giờ lâu lâu chợt gặp nàng, tôi không thấy hạnh phúc và đớn đau như trước đây vài năm nữa.
Khi người ta thử một đôi lần bước ra ngoài thế giới của mình để tiếp thu những thế giới khác và đem về những thành quả để tự bồi đắp. Rồi thì để đảm bảo cuộc sống hàng ngày được chén xương, sẽ đốt cháy cái mình đã tôn thờ và tôn thờ cái mình đã đốt cháy, sẽ viện mọi lí luận để bảo vệ, ca ngợi nó như đã từng khinh bỉ. Lần trước là sự nhục nhã của một thằng đàn ông.
Tôi lại dẫn ông anh đi. Còn khoảng không giữa cái bàn và trần nhà đôi khi có một vài con muỗi bay bay. Dường mọi người đều liên hệ với nhau bằng những sợi dây tình cảm vô hình.
Họ dùng lòng yêu nước để xui khiến những con người không thông minh (như những quân trên bàn cờ của họ) đánh nhau. Hơi bị xịn, tiền triệu đấy. Những cái cảm giác mà được coi là thực chất nhất của hiện sinh.
Thử hòa vào họ, hiểu họ, phê phán cũng như cảm thông với họ. Chim vẫn hót, một số có lẽ ngủ trưa. Bác nói thế thôi nhưng bác hạnh phúc vì bán được hàng.
Bạn cũng thấy mình có kinh nghiệm về chuyện này đấy chứ. Có thể phơi phới niềm tin. Còn học phải theo chương trình, ta đã mất hết căn bản (và không phải ta không có lúc tìm thấy sự thú vị trong sự mất căn bản giữa nền giáo dục này).