Thử nhìn xem ai là người giàu nhất, và nhì, trên thế giới. Đầu tư là phải vận dụng lý trí, nếu bạn không hiểu được nó, đừng tham gia. Warren luôn nghĩ rằng thật kỳ lạ khi những doanh nhân cực kỳ thành đạt và thông minh, những người đã có bề dày kiếm những khoản tiền lớn, lại đi nghe theo lời khuyên đầu tư từ những người môi giới quá nghèo đến mức không thể làm theo lời khuyên của chính họ.
Tôi nhìn quanh và kiếm những mức xà chừng vài ba tấc để bước qua. Thị trường chứng khoán là nơi để bạn làm giàu nếu bạn biết rõ mình đang làm gì. Warren nổi tiếng là đứng riêng một mình ngay từ những ngày đầu mới tham gia sự nghiệp đầu tư.
Tôi không bao giờ cố gắng kiếm tiền từ thị trường chứng khoán. Theo như Warren thì những kỹ năng toán mà bạn cần trang bị để trở thành một nhà đầu tư vĩ đại là cộng, trừ, nhân, chia, cùng khả năng tính nhẩm tỉ lệ phần trăm và xác suất. Vậy là tôi đã bỏ phí nhiều năm trong cuộc đời minh.
Xu hướng tự lừa dối mình cũng cho bạn biết khá nhiều về những nhà quản lý đã để cho công ty tràn ngập những chi phí thừa. Nếu chỉ cần có một chút sụt giảm trong doanh thu, họ cũng bán cổ phiếu, và nếu chỉ cần có một chút gia tăng trong doanh thu, họ sẽ mua vào. Ông luôn chờ đợi cơ hội chín muồi với những điều bền vững: những công ty không cần thay đổi sản phẩm, những ngành kinh doanh sẽ còn tồn tại hai mươi năm sau, và được chào bán với mức giá hợp lý ngay cả nếu ông mua toàn bộ công ty.
Ben Graham dạy bạn rằng chỉ nên mua cổ phiếu khi nó được bán thấp hơn mức giá tương ứng với giá trị trong dài hạn. Đó cũng là lý do vì sao Warren đã đưa vào chương trình học của mình phần tham khảo và phân tích công việc kinh doanh và sai lầm trong đầu tư của những người khác, ông muốn biết rõ chuyện gì đã sai lầm để từ đó ông biết mà tránh. Bạn nên nhìn nhận cổ phiếu như một phần của công việc kinh doanh.
Điều cốt yếu là thị trường chứng khoán chỉ đơn giản đưa ra các mức giá, vì vậy nó tồn tại để phục vụ bạn, chứ không phải điều khiển bạn. Nhưng ông đã theo đuổi phương cách này quá lâu, sau khi nó đã mất tác dụng - sợi dây trói buộc của thói quen rất nhẹ. Vấn đề của ý tưởng này là các nhà thuyết giảng trong bất cứ ngành nghề nào cũng cần đến sự phức tạp để ngăn cản những người ngoại đạo chiếm mất sự huyền ảo của họ.
Nếu bạn nghiêm túc và theo đuổi trong một thời gian đủ dài, cuối cùng bạn sẽ tích lũy được một danh mục những công ty tuyệt vời giúp bạn siêu giàu sau này, như chính cách Warren đã làm. Warren nhắm đến tỉ lệ sinh lợi hàng năm là 20% chứ không phải là 200%. Chọn sai công ty mặc dù giá hợp lý thì bạn cũng thua; chọn đúng công ty nhưng giá thiếu hợp lý bạn cũng thua.
Warren không thuộc dạng người tìm kiếm sự đồng thuận từ người khác cho những ý kiến của mình, vì rất nhiều lần ý kiến của ông luôn đi ngược lại suy nghĩ của số đông. Đó chính là lý do vì sao Warren thích mua cổ phiếu của những công ty như Wrigleys và Coca-Cola thay vì GM hay Intel. Nếu bạn không hiểu rõ những gì mình đang làm, thì tại sao bạn lại làm như thế? Cách thức đầu tư đúng đắn không phải dựa trên trực giác, nó là sự kết hợp giữa lý trí và khí chất phù hợp.
Điều cần phải nhớ là tính hiệu quả trong ngắn hạn thường không tạo ra hiệu quả trong dài hạn, từ đó bạn có thể tận dụng để làm cho mình cực giàu. Các nhân viên môi giới có hàng trăm cách để làm việc này; họ khiến bạn phải mua phải bán dựa trên những thông tin về lãi suất, dựa trên báo cáo tình hình kinh doanh trong quý tăng hay giảm, và dựa trên bất cứ lời khuyên nào của các nhà phân tích mà họ kiếm được. Hợp đồng đã ký thì không thể xóa bỏ, vì vậy phải suy nghĩ thật cẩn thận trước khi đặt bút ký.
Warren nhận thấy điều này rất đúng khi áp dụng cho các ông chủ ngân hàng đầu tư, nhà tư vấn quản trị, luật sư, thợ sửa xe, tư vấn chăm sóc sân vườn, và những dạng nghề tương tự. Họ còn khiến bạn phải mua bán dựa trên kết quả bầu cử tổng thống. Đây là cách Warren kiểm tra liệu ông có thật sự hiểu rõ một công ty trước khi đầu tư vào nó.