Yêu là một bản năng. Có lẽ họ vô ý, không đáng khen mấy, khi họ không thích lật lại những trang đời cũ đầy vết lem của người họ yêu, có lẽ vậy. Montier: Trong cuộc đấu lý xảy ra giữa đàn ông và đàn bà, người thắng không phải đ àn ông.
Phải tìm hiểu họ, chỉ điều khôn lẽ dạ cho họ hơn là chỉ biết rầy mắng, chế nhạo. Tốn tiền cất học đường, trường thi mà chỉ lo khai trí thì rồi cũng sẽ tốn tiền cất nhà ngục, nhà thương điên, nhà thương bịnh dương mai hay trại giáo hóa. Chính Augustin và Rousseau đã qua thời kỳ mua bán thứ tình nầy.
Nó làm cho tinh thần họ thấy bị hạ bệ, nhục nhã càng làm đau xót càng cuồng loạn nổi lên chống đối lại. Một điểm đặc biệt của tâm lý bạn trai là tỏ ra uy quyền. Họ nói năng, hành động, có cử chỉ, thái độ phần nhiều, theo lý trí, ý chí.
Họ ăn mạnh, uống mạnh tại vì nhu cầu của những cơ quan trong người họ đang sung sức phát triển. Nhiều công việc gấp rút họ làm cách thẫn thờ, lờ đờ tựa nước ương. Còn tâm hồn đa số tuổi xuân giao cho quỷ Sa tăn dùng tiệm nhảy, thanh lâu tửu quán, sách bìa đen, báo khiêu dâm đầu độc tận gốc rễ.
Ở trên tôi nói trước thời gian lâu có nhiều hình ảnh đến với ta không tiêu trầm lại núp êm dưới tiềm thức. Bạn trai muốn nói chuyện với bạn gái, mà không có cơ hội, lý do hay bị phản đối nên phương thế vớt vát là chọc ghẹo. Nhưng cha không chịu được những khoản mẹ chi tiêu mà cha không biết lý do.
Có nhiều hình ảnh giai nhân không ăn thua gì đến họ cả, họ vẫn nưng niu như trứng mỏng. Họ trở về sự bình an nội tâm. Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng.
Bạn có tin trước bạn và tôi có hằng trăm nghìn tâm hồn nhận xét hơn ta. Khi biết kích thích thần tượng danh dự, họ sẵn sàng hy sinh. Vậy khôn ngoan nhất là cẩn thận với ái tình, bảo vệ mối tình đầu, thánh hóa nó.
Họ là thứ người đút bình nước vô lu múc nước lấy ra không có vòi. Voltaire đã quả quyết: Tình tâm giao của một vĩ nhân là ân huệ của một thần thánh. Nhưng nhất là bạn phải lựa những mục đích của bạn mà bạn đừng làm hỏng mục đích nào cả.
Còn đàn bà bận rộn về chi tiết, thích phân tách, lạc vào phiền toái. Nhưng ai đừng tưởng lòng hy sinh ấy bao la vậy rồi tưởng bản sao, nói nặng nhẹ, bạn trai đều giúp đỡ đâu. Bạn tự nhiên cảm thấy có bổn phận tích lũy sinh lực để các sứ mệnh ấy được chu đáo thể hiện.
Ngày xưa chế độ gia đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều lĩnh vực trí thức họ vắng bóng. tính bi quan của họ lắm phen khiến họ có óc nghi kỵ. Lúc ấy vì thiếu thói quen tưởng tượng, e sợ họ bị khô khan tinh thần.