Hầu hết những điều gọi là tệ hại hay xấu xa trong đời người đều do vô minh cả. Hãy tập trung chú ý đến cái “không một vật”. Trong các trường hợp khác, khi tâm trí bị ràng buộc bởi thời gian nhúng tay vào phản ứng, bạn sẽ thấy rằng đừng nên làm gì cả, chỉ cần tập trung vào cái Bây giờ là tốt hơn cả.
Ngay bây giờ, chỉ xin khẳng định rằng: Nếu bạn có thể cảnh giác và hiện trú toàn tiệt ở thời điểm ấy để quan sát bất cứ thứ gì bạn cảm nhận được bên trong người, chứ không để cho nó chiếm lĩnh bạn, bạn sẽ có cơ hội thực hành rèn luyện tâm linh hiệu quả nhất, và cuộc chuyển hóa toàn bộ đau khổ từ quá khứ của bạn có thể diễn ra nhanh chóng. Chẳng phải quả thực bạn cần phải có một mối quan hệ tốt với chính mình và yêu thương bản thân mình, rồi mới có thể có được mối quan hệ thỏa nguyện với người khác sao? Chẳng phải một tình cảm tiêu cực cũng chứa đựng một thông điệp quan trọng sao? Chẳng hạn, nếu tôi thường xuyên cảm thấy u uất thì đó có thể là một dấu hiện cho thấy có điều gì đó bất ổn trong cuộc sống của tôi, và nó có thể buộc tôi phải xem xét hoàn cảnh sống của mình để thay đổi chúng.
Chắc hẳn tình thương cũng là một trong số những cánh cổng ấy? Tuy nhiên, sự vâng phục đích thật là cái gì đó hoàn toàn khác. Đây là sự an bình thanh thản của Thượng đế.
Không có thời gian, thì không có nỗi đau nào, không tiêu cực nào có thể tồn tại được. Một tri kiến không hủy hoại tính thiêng liêng và huyền nhiệm của sự sống, mà chứa đựng tình yêu và sự sùng kính sâu sắc đối với tất cả mọi tạo vật đang hiện hữu. Có dạo tôi không còn điều kiện mưu sinh nào cả, lại chẳng có quan hệ thân thuộc gì, không việc làm, không nhà cửa, không giấy tờ tùy thân.
Tôi đã thực hành thiền định, đã dự các buổi hội thảo, đã đọc nhiều tác phẩm về tâm linh, tôi cố gắng giữ tâm trạng không phản kháng – nhưng nếu ông hỏi liệu tôi đã tìm thấy sự thanh thản nội tại đích thực và kéo dài chưa, thì câu trả lời trung thực của tôi sẽ là “không”. Từ đó bạn quên bẵng đi sự kiện cốt yếu rằng, bên dưới các ngoại hình vật chất và sắc tướng cách biệt nhau bạn vốn hợp nhất làm một với mọi sự vật đang hiện hữu. Tâm hồn nó đã có thêm chiều sâu.
Chúng ta có thể gọi hành động này là hành động trong trạng thái vâng phục. Nếu không, phải chăng còn có việc gì đó lẽ ra bạn “phải” làm nhưng bạn không làm? Hãy trỗi dậy để thực hiện ngay tức thì. Hậu quả là, chủ thể quan sát – tức là ý thức thuần túy vượt ra khỏi hình tướng – trở nên mạnh mẽ hơn, và các định thức ràng buộc của tâm trí bị suy yếu đi.
Nếu bạn không thể trụ ở hiện tiền ngay cả trong các tình huống bình thường, như khi bạn ngồi một mình trong phòng, đi dạo trong rừng, hay lắng nghe ai đó nói chuyện chẳng hạn, thì bạn nhất định sẽ không tỉnh thức khi gặp phải sự việc gì đó “hoá ra tệ hại”, hay khi bạn phải giáp mặt với những con người khó chịu hay tình hình khó khăn, đối mặt với sự mất mát hay đe doạ mất mát. Nhưng cho đến khi bạn giải quyết được phương thức vận hành sai lệch căn bản của tâm trí vốn hay gây ra các vấn đề cho bạn – do sự bám víu vào quá khứ cùng tương lai và chối bỏ cái Bây giờ của nó – thì mọi vấn đề thực ra vẫn chỉ là một thôi. Bạn phát tán nó ra, khi năng lượng ô nhiễm ấy toát ra, thì những người khác vô tình phải hứng chịu nó.
thành quả ấy sẽ tự nguyện hiển lộ ra. Hãy xem xét tiến trình suy nghĩ có liên hệ đến nó. Nhằm giúp cho các môn đệ không chú tâm đến thời gian nữa, Thiền sư vĩ đại Lâm Tế thường đưa ngón tay lên rồi chầm chậm hỏi: “Khoảnh khắc này thiếu cái gì?”.
Vì vậy họ không bao giờ chạm được cái miền mà bên trong đó tính sáng tạo và cái đẹp phát sinh. Một xúc cảm thường biểu thị cho một khuôn mẫu suy nghĩ được cung cấp năng lượng và khuếch đại lên, và do vì năng lượng tích tụ lại quá sức chịu đựng, cho nên khởi thủy bạn không dễ gì hiện trú đúng mức để quan sát được nó. Nếu cái giá phải trả của sự thanh thản là hạ thấp ý thức, và cái giá của sự tĩnh lặng là mất đi sinh khí và mất nhạy bén, vậy thì không đáng để bạn có được chúng.
Bạn không thể làm luận án tiến sĩ về cái “không”. Hãy để nó truyền dạy bạn cách sống và biết cách chết đi như thế nào, về cách không làm cho sinh và tử trở thành vấn đề cần giải quyết. Dĩ nhiên, nó cũng sẽ chuyển hóa cách cư xử trong cuộc sống bên ngoài của bạn, các mối quan hệ của bạn, và vân vân.